Brontekst bekijken van Het denkspiegel-effect

<languages/>
<translate>

== Definitie == <!--T:1-->

<!--T:2-->
Het '''denkspiegel-effect''' is de neiging van mensen om ervan uit te gaan dat anderen op dezelfde manier denken als zijzelf. 
Het gaat hier niet over de inhoud van het denken (''wat'' iemand denkt), maar over de stijl of structuur van het denken (''hoe'' iemand denkt). 
Dit maakt het een nieuw en onderscheidend concept binnen de studie van cognitie en communicatie.

== Het verschil met bestaande theorieën == <!--T:3-->

<!--T:4-->
Er bestaan al begrippen die lijken op dit effect, zoals het ''false consensus effect'' – de veronderstelling dat anderen onze overtuigingen of meningen delen. 
Maar het denkspiegel-effect gaat een stap verder: het gaat niet over overtuigingen, maar over de manier waarop ons brein informatie verwerkt. 
Een [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|laag-contextueel denker]] verwacht dat de ander ook lineair en letterlijk denkt, 
terwijl een [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|hoog-contextueel denker]] ervan uitgaat dat iedereen impliciet verbanden en nuances oppikt.

== Intermezzo == <!--T:5-->

<!--T:6-->
In eerste instantie heeft iedereen de neiging te denken dat de ander denkt zoals hijzelf:
* Iemand die hoog-contextueel denkt, gaat ervan uit dat ook anderen zo denken.  
* Iemand die laag-contextueel denkt, maakt dezelfde fout in zijn eigen richting.  

<!--T:7-->
Dit verklaart waarom het denkspiegel-effect een bron is van veel relationele misverstanden, zowel in gezinnen als op de werkvloer.  

<!--T:8-->
In het kader van [[Special:MyLanguage/Lexicon#Transactioneel handelen|transactioneel handelen]]:  
Omdat een transactioneel denker verwacht dat iedereen zo denkt, gelooft hij vaak dat ook de hele maatschappij op die manier werkt.  
Bij een samenkomst van bedrijfsleiders bijvoorbeeld, sluit die denkstijl dan ook vaak naadloos aan.

</translate>
[[File:Denkspiegeleffect.png|center|500px|miniatuur|<translate><!--T:9--> Visuele voorstelling van het denkspiegel-effect</translate>]]
<translate>

== Kernzin == <!--T:10-->

<!--T:11-->
De beroemde uitspraak van René Descartes: ''Je pense, donc je suis'' (ik denk, dus ik ben), kan uitgebreid worden tot:  
''Tu penses, mais tu ne penses pas comme moi.''  
Dit vat de essentie van het denkspiegel-effect samen: jij denkt ook, maar niet op dezelfde manier als ik.

== Gevolgen == <!--T:12-->

<!--T:13-->
Het denkspiegel-effect kan leiden tot:
* misverstanden in communicatie
* frustraties in relaties
* verkeerde inschattingen in zorg of hulpverlening
* overschatting of onderschatting van anderen

== Innovatief karakter == <!--T:14-->

<!--T:15-->
Het denkspiegel-effect biedt een nieuw denkkader om menselijke interacties te begrijpen. 
Waar veel bestaande theorieën focussen op ''wat'' mensen denken, legt dit concept de nadruk op ''hoe'' ze denken – en hoe verschillend die denkstijlen kunnen zijn. 
Dit begrip werd geïntroduceerd door [[Special:MyLanguage/User:Kthomeer|Koen Thomeer]] in het kader van ''Context Thinking''.

== Verder == <!--T:16-->

<!--T:17-->
Zie ook [[Special:MyLanguage/Het spectrum van contextgevoeligheid|Het spectrum van contextgevoeligheid]] voor de variatie in denkstijlen, en [[Special:MyLanguage/Denkspiegel-effect in de zorg|Denkspiegel-effect in de zorg]] voor de gevolgen in de psychische zorgverlening.

</translate>