Empathie en denkstijlen: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Deze versie gemarkeerd voor vertaling |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
<languages/> | <languages/> | ||
<translate> | <translate> | ||
<!--T:1--> | |||
Zie [[Special:MyLanguage/Lexicon#Empathie|Lexicon#Empathie]] voor de algemene definitie en vormen van empathie. | Zie [[Special:MyLanguage/Lexicon#Empathie|Lexicon#Empathie]] voor de algemene definitie en vormen van empathie. | ||
== Laag-contextueel denken == | == Laag-contextueel denken == <!--T:2--> | ||
<!--T:3--> | |||
* Beperkte cognitieve empathie → moeite om de situatie en intenties van de ander juist in te schatten. | * Beperkte cognitieve empathie → moeite om de situatie en intenties van de ander juist in te schatten. | ||
* Emotionele reacties zijn daardoor minder afgestemd en vaak reflexmatig → eerder ''sympathie'' dan volwaardige empathie. | * Emotionele reacties zijn daardoor minder afgestemd en vaak reflexmatig → eerder ''sympathie'' dan volwaardige empathie. | ||
* Kwetsbaarheid: sneller misverstanden, emotionele escalaties, fragiel basisvertrouwen. | * Kwetsbaarheid: sneller misverstanden, emotionele escalaties, fragiel basisvertrouwen. | ||
== Hoog-contextueel denken == | == Hoog-contextueel denken == <!--T:4--> | ||
<!--T:5--> | |||
* Sterke cognitieve empathie → kan perspectief nemen en emoties van de ander kaderen. | * Sterke cognitieve empathie → kan perspectief nemen en emoties van de ander kaderen. | ||
* Emotionele empathie is beter afgestemd op de context → reactie voelt voor de ander passend en steunend. | * Emotionele empathie is beter afgestemd op de context → reactie voelt voor de ander passend en steunend. | ||
* Kwetsbaarheid: overbelasting door té veel perspectiefwissel, neiging tot oververantwoordelijkheid. | * Kwetsbaarheid: overbelasting door té veel perspectiefwissel, neiging tot oververantwoordelijkheid. | ||
== Empathie en psychopathologie == | == Empathie en psychopathologie == <!--T:6--> | ||
<!--T:7--> | |||
* '''Borderline''' – sterke emotionele empathie zonder voldoende cognitieve integratie → emoties worden overweldigend. | * '''Borderline''' – sterke emotionele empathie zonder voldoende cognitieve integratie → emoties worden overweldigend. | ||
* '''Narcisme''' – vaak wel cognitieve empathie (inzien wat de ander denkt), maar gebrek aan emotionele empathie → instrumenteel gebruik van informatie. | * '''Narcisme''' – vaak wel cognitieve empathie (inzien wat de ander denkt), maar gebrek aan emotionele empathie → instrumenteel gebruik van informatie. | ||
</translate> | </translate> | ||
{{Casus|<translate>Partner A (hoog-contextueel) merkt dat Partner B moe is en besluit het avondeten alleen te regelen. | {{Casus|<translate><!--T:8--> | ||
Partner A (hoog-contextueel) merkt dat Partner B moe is en besluit het avondeten alleen te regelen. | |||
Partner B (laag-contextueel) interpreteert dit als: “hij wil niet samen eten” en voelt zich afgewezen. | Partner B (laag-contextueel) interpreteert dit als: “hij wil niet samen eten” en voelt zich afgewezen. | ||
Het verschil in empathiestijl leidt tot een misverstand, terwijl de intentie zorgzaam was.</translate>}} | Het verschil in empathiestijl leidt tot een misverstand, terwijl de intentie zorgzaam was.</translate>}} | ||
Huidige versie van 23 sep 2025 11:23
Zie Lexicon#Empathie voor de algemene definitie en vormen van empathie.
Laag-contextueel denken
- Beperkte cognitieve empathie → moeite om de situatie en intenties van de ander juist in te schatten.
- Emotionele reacties zijn daardoor minder afgestemd en vaak reflexmatig → eerder sympathie dan volwaardige empathie.
- Kwetsbaarheid: sneller misverstanden, emotionele escalaties, fragiel basisvertrouwen.
Hoog-contextueel denken
- Sterke cognitieve empathie → kan perspectief nemen en emoties van de ander kaderen.
- Emotionele empathie is beter afgestemd op de context → reactie voelt voor de ander passend en steunend.
- Kwetsbaarheid: overbelasting door té veel perspectiefwissel, neiging tot oververantwoordelijkheid.
Empathie en psychopathologie
- Borderline – sterke emotionele empathie zonder voldoende cognitieve integratie → emoties worden overweldigend.
- Narcisme – vaak wel cognitieve empathie (inzien wat de ander denkt), maar gebrek aan emotionele empathie → instrumenteel gebruik van informatie.
Casus
Partner A (hoog-contextueel) merkt dat Partner B moe is en besluit het avondeten alleen te regelen.
Partner B (laag-contextueel) interpreteert dit als: “hij wil niet samen eten” en voelt zich afgewezen.
Het verschil in empathiestijl leidt tot een misverstand, terwijl de intentie zorgzaam was.