Het spectrum van contextgevoeligheid: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Deze versie gemarkeerd voor vertaling |
||
| (3 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
<languages/> | |||
<translate> | <translate> | ||
== Een continuüm zoals IQ == | == Een continuüm zoals IQ == <!--T:1--> | ||
<!--T:2--> | |||
Zoals bij een IQ-verdeling, is er ook een verdeling in contextgevoeligheid. | Zoals bij een IQ-verdeling, is er ook een verdeling in contextgevoeligheid. | ||
Sommigen zijn sterk in [[Lexicon#Complex denken|complex denken]], anderen zijn zwak in complex denken. | Sommigen zijn sterk in [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|complex denken]], anderen zijn zwak in complex denken. | ||
De meeste mensen bevinden zich in het brede midden van de Gauss-curve. | De meeste mensen bevinden zich in het brede midden van de Gauss-curve. | ||
</translate> | |||
[[File:Brein en context (gaus).png|center|caption|400px|miniatuur|<translate><!--T:3--> Contextgevoeligheid in een Gauss-curve</translate>]] | |||
<translate> | |||
== De boom als metafoor == <!--T:4--> | |||
<!--T:5--> | |||
Context is geen eendimensioneel gegeven. | Context is geen eendimensioneel gegeven. | ||
Zoals de takken van een boom in alle richtingen groeien, zo kan ook contextgevoeligheid per domein verschillen. | Zoals de takken van een boom in alle richtingen groeien, zo kan ook contextgevoeligheid per domein verschillen. | ||
Iemand kan bijvoorbeeld in sociale situaties heel contextueel denken, maar in organisatorische kwesties eerder concreet en lineair. | Iemand kan bijvoorbeeld in sociale situaties heel contextueel denken, maar in organisatorische kwesties eerder concreet en lineair. | ||
== Graden van denken == | == Graden van denken == <!--T:6--> | ||
<!--T:7--> | |||
We onderscheiden drie niveaus: | We onderscheiden drie niveaus: | ||
* [[Lexicon#Complex denken|1ste graads denken]]: lineair en concreet | * [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|1ste graads denken]]: lineair en concreet | ||
* [[Lexicon#Complex denken|2de graads denken]]: nadenken over hoe een ander denkt | * [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|2de graads denken]]: nadenken over hoe een ander denkt | ||
* [[Lexicon#Complex denken|3de graads denken]]: nadenken over hoe een ander denkt, die denkt over een derde | * [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|3de graads denken]]: nadenken over hoe een ander denkt, die denkt over een derde | ||
<!--T:8--> | |||
Vanaf het 2de graads denken spreken we van [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|complex denken]]. | |||
== Complex denken == <!--T:9--> | |||
<!--T:10--> | |||
Complex denken is het vermogen om meerdere perspectieven, tijdslagen en gevolgen te integreren in de interpretatie van een situatie. | Complex denken is het vermogen om meerdere perspectieven, tijdslagen en gevolgen te integreren in de interpretatie van een situatie. | ||
Zie [[Lexicon#Complex denken]] voor de volledige definitie. | Zie [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|Lexicon#Complex denken]] voor de volledige definitie. | ||
== Spectrum van laag tot hoog == <!--T:11--> | |||
<!--T:12--> | |||
Aan de linkerzijde van het spectrum staat [[Lexicon#Complex denken|contextblindheid]]: | Aan de linkerzijde van het spectrum staat [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|contextblindheid]]: | ||
* informatie vooral letterlijk en concreet interpreteren | * informatie vooral letterlijk en concreet interpreteren | ||
* veel aandacht voor details, minder voor samenhang | * veel aandacht voor details, minder voor samenhang | ||
* sociale en emotionele signalen missen | * sociale en emotionele signalen missen | ||
* [[Lexicon#Transactioneel handelen|transactioneel handelen]] | * [[Special:MyLanguage/Lexicon#Transactioneel handelen|transactioneel handelen]] | ||
Aan de rechterzijde staat [[Lexicon#Complex denken|hoog-contextueel denken]]: | <!--T:13--> | ||
Aan de rechterzijde staat [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|hoog-contextueel denken]]: | |||
* verbanden leggen tussen heden, verleden en toekomst | * verbanden leggen tussen heden, verleden en toekomst | ||
* nuance en ondertonen begrijpen | * nuance en ondertonen begrijpen | ||
| Regel 37: | Regel 52: | ||
* sterk in systeemdenken en lange-termijndenken | * sterk in systeemdenken en lange-termijndenken | ||
== Verder == | == Verder == <!--T:14--> | ||
Voor concrete voorbeelden, zie [[Voorbeelden van laag-complex denken]] en [[Voorbeelden van hoog-complex denken]]. | |||
<!--T:15--> | |||
Voor concrete voorbeelden, zie [[Special:MyLanguage/Voorbeelden van laag-complex denken|Voorbeelden van laag-complex denken]] en [[Special:MyLanguage/Voorbeelden van hoog-complex denken|Voorbeelden van hoog-complex denken]]. | |||
</translate> | </translate> | ||