Het denkspiegel-effect: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Deze versie gemarkeerd voor vertaling |
||
| (2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
<languages/> | |||
<translate> | <translate> | ||
== Definitie == | |||
== Definitie == <!--T:1--> | |||
<!--T:2--> | |||
Het '''denkspiegel-effect''' is de neiging van mensen om ervan uit te gaan dat anderen op dezelfde manier denken als zijzelf. | Het '''denkspiegel-effect''' is de neiging van mensen om ervan uit te gaan dat anderen op dezelfde manier denken als zijzelf. | ||
Het gaat hier niet over de inhoud van het denken (''wat'' iemand denkt), maar over de stijl of structuur van het denken (''hoe'' iemand denkt). | Het gaat hier niet over de inhoud van het denken (''wat'' iemand denkt), maar over de stijl of structuur van het denken (''hoe'' iemand denkt). | ||
Dit maakt het een nieuw en onderscheidend concept binnen de studie van cognitie en communicatie. | Dit maakt het een nieuw en onderscheidend concept binnen de studie van cognitie en communicatie. | ||
== Het verschil met bestaande theorieën == | == Het verschil met bestaande theorieën == <!--T:3--> | ||
<!--T:4--> | |||
Er bestaan al begrippen die lijken op dit effect, zoals het ''false consensus effect'' – de veronderstelling dat anderen onze overtuigingen of meningen delen. | Er bestaan al begrippen die lijken op dit effect, zoals het ''false consensus effect'' – de veronderstelling dat anderen onze overtuigingen of meningen delen. | ||
Maar het denkspiegel-effect gaat een stap verder: het gaat niet over overtuigingen, maar over de manier waarop ons brein informatie verwerkt. | Maar het denkspiegel-effect gaat een stap verder: het gaat niet over overtuigingen, maar over de manier waarop ons brein informatie verwerkt. | ||
Een [[Lexicon#Complex denken|laag-contextueel denker]] verwacht dat de ander ook lineair en letterlijk denkt, | Een [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|laag-contextueel denker]] verwacht dat de ander ook lineair en letterlijk denkt, | ||
terwijl een [[Lexicon#Complex denken|hoog-contextueel denker]] ervan uitgaat dat iedereen impliciet verbanden en nuances oppikt. | terwijl een [[Special:MyLanguage/Lexicon#Complex denken|hoog-contextueel denker]] ervan uitgaat dat iedereen impliciet verbanden en nuances oppikt. | ||
== Intermezzo == | == Intermezzo == <!--T:5--> | ||
<!--T:6--> | |||
In eerste instantie heeft iedereen de neiging te denken dat de ander denkt zoals hijzelf: | In eerste instantie heeft iedereen de neiging te denken dat de ander denkt zoals hijzelf: | ||
* Iemand die hoog-contextueel denkt, gaat ervan uit dat ook anderen zo denken. | * Iemand die hoog-contextueel denkt, gaat ervan uit dat ook anderen zo denken. | ||
* Iemand die laag-contextueel denkt, maakt dezelfde fout in zijn eigen richting. | * Iemand die laag-contextueel denkt, maakt dezelfde fout in zijn eigen richting. | ||
<!--T:7--> | |||
Dit verklaart waarom het denkspiegel-effect een bron is van veel relationele misverstanden, zowel in gezinnen als op de werkvloer. | Dit verklaart waarom het denkspiegel-effect een bron is van veel relationele misverstanden, zowel in gezinnen als op de werkvloer. | ||
In het kader van [[Lexicon#Transactioneel handelen|transactioneel handelen]]: | <!--T:8--> | ||
In het kader van [[Special:MyLanguage/Lexicon#Transactioneel handelen|transactioneel handelen]]: | |||
Omdat een transactioneel denker verwacht dat iedereen zo denkt, gelooft hij vaak dat ook de hele maatschappij op die manier werkt. | Omdat een transactioneel denker verwacht dat iedereen zo denkt, gelooft hij vaak dat ook de hele maatschappij op die manier werkt. | ||
Bij een samenkomst van bedrijfsleiders bijvoorbeeld, sluit die denkstijl dan ook vaak naadloos aan. | Bij een samenkomst van bedrijfsleiders bijvoorbeeld, sluit die denkstijl dan ook vaak naadloos aan. | ||
[[File:Denkspiegeleffect.png|center|500px|miniatuur|Visuele voorstelling van het denkspiegel-effect]] | </translate> | ||
[[File:Denkspiegeleffect.png|center|500px|miniatuur|<translate><!--T:9--> Visuele voorstelling van het denkspiegel-effect</translate>]] | |||
<translate> | |||
== Kernzin == <!--T:10--> | |||
<!--T:11--> | |||
De beroemde uitspraak van René Descartes: ''Je pense, donc je suis'' (ik denk, dus ik ben), kan uitgebreid worden tot: | De beroemde uitspraak van René Descartes: ''Je pense, donc je suis'' (ik denk, dus ik ben), kan uitgebreid worden tot: | ||
''Tu penses, mais tu ne penses pas comme moi.'' | ''Tu penses, mais tu ne penses pas comme moi.'' | ||
Dit vat de essentie van het denkspiegel-effect samen: jij denkt ook, maar niet op dezelfde manier als ik. | Dit vat de essentie van het denkspiegel-effect samen: jij denkt ook, maar niet op dezelfde manier als ik. | ||
== Gevolgen == | == Gevolgen == <!--T:12--> | ||
<!--T:13--> | |||
Het denkspiegel-effect kan leiden tot: | Het denkspiegel-effect kan leiden tot: | ||
* misverstanden in communicatie | * misverstanden in communicatie | ||
| Regel 36: | Regel 52: | ||
* overschatting of onderschatting van anderen | * overschatting of onderschatting van anderen | ||
== Innovatief karakter == | == Innovatief karakter == <!--T:14--> | ||
<!--T:15--> | |||
Het denkspiegel-effect biedt een nieuw denkkader om menselijke interacties te begrijpen. | Het denkspiegel-effect biedt een nieuw denkkader om menselijke interacties te begrijpen. | ||
Waar veel bestaande theorieën focussen op ''wat'' mensen denken, legt dit concept de nadruk op ''hoe'' ze denken – en hoe verschillend die denkstijlen kunnen zijn. | Waar veel bestaande theorieën focussen op ''wat'' mensen denken, legt dit concept de nadruk op ''hoe'' ze denken – en hoe verschillend die denkstijlen kunnen zijn. | ||
Dit begrip werd geïntroduceerd door [[User:Kthomeer|Koen Thomeer]] in het kader van ''Context Thinking''. | Dit begrip werd geïntroduceerd door [[Special:MyLanguage/User:Kthomeer|Koen Thomeer]] in het kader van ''Context Thinking''. | ||
== Verder == <!--T:16--> | |||
<!--T:17--> | |||
Zie ook [[Special:MyLanguage/Het spectrum van contextgevoeligheid|Het spectrum van contextgevoeligheid]] voor de variatie in denkstijlen, en [[Special:MyLanguage/Denkspiegel-effect in de zorg|Denkspiegel-effect in de zorg]] voor de gevolgen in de psychische zorgverlening. | |||
</translate> | </translate> | ||