Hoe onze hersenen context gebruiken: verschil tussen versies
Pagina voorbereid voor vertaling |
|||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
<languages/> | |||
<translate> | <translate> | ||
== Het brein als voorspellingsmachine == | == Het brein als voorspellingsmachine == | ||
Onze hersenen nemen niet passief de werkelijkheid op. Ze werken actief als een voorspellingsmachine. | Onze hersenen nemen niet passief de werkelijkheid op. Ze werken actief als een voorspellingsmachine. | ||
Elke waarneming is het resultaat van een voortdurende vergelijking tussen: | Elke waarneming is het resultaat van een voortdurende vergelijking tussen: | ||
| Regel 9: | Regel 12: | ||
== De 30/70-regel == | == De 30/70-regel == | ||
Onderzoekers schatten dat onze ervaring van de werkelijkheid slechts voor een beperkt deel uit “ruwe input” bestaat. | Onderzoekers schatten dat onze ervaring van de werkelijkheid slechts voor een beperkt deel uit “ruwe input” bestaat. | ||
Ongeveer 30% van wat we waarnemen komt rechtstreeks uit de zintuigen, en 70% wordt door ons brein aangevuld via context, herinneringen en verwachtingen. | Ongeveer 30% van wat we waarnemen komt rechtstreeks uit de zintuigen, en 70% wordt door ons brein aangevuld via context, herinneringen en verwachtingen. | ||
Context bepaalt dus het grootste deel van onze ervaring. | Context bepaalt dus het grootste deel van onze ervaring. | ||
[[File:3070 input context.png|center]] | </translate> | ||
[[File:3070 input context.png|<translate>center</translate>]] | |||
<translate> | |||
== Voorbeeld: een huilende jongen == | == Voorbeeld: een huilende jongen == | ||
[[File:Brein en context.png|right|200px|caption|miniatuur|Boom als contextmetafoor]]Stel dat je een jongen ziet huilen. De eerste, primaire reactie is: hem troosten. | |||
</translate> | |||
[[File:Brein en context.png|right|200px|caption|miniatuur|<translate>Boom als contextmetafoor</translate>]] | |||
<translate>Stel dat je een jongen ziet huilen. De eerste, primaire reactie is: hem troosten. | |||
Maar context kan de interpretatie volledig veranderen: | Maar context kan de interpretatie volledig veranderen: | ||
| Regel 26: | Regel 35: | ||
== Individuele verschillen in contextverwerking == | == Individuele verschillen in contextverwerking == | ||
Dat context bepalend is voor interpretatie begrijpt bijna iedereen. | Dat context bepalend is voor interpretatie begrijpt bijna iedereen. | ||
Wat vaak minder gezien wordt: ook de ''contextgevoeligheid'' zelf verschilt tussen mensen. | Wat vaak minder gezien wordt: ook de ''contextgevoeligheid'' zelf verschilt tussen mensen. | ||
| Regel 35: | Regel 45: | ||
== Selectie en filtering == | == Selectie en filtering == | ||
Context helpt ons ook om niet overspoeld te raken door informatie. | Context helpt ons ook om niet overspoeld te raken door informatie. | ||
Van de duizenden prikkels die per seconde op ons afkomen, bereikt maar een fractie ons bewustzijn. | Van de duizenden prikkels die per seconde op ons afkomen, bereikt maar een fractie ons bewustzijn. | ||
| Regel 43: | Regel 54: | ||
== Illusies als venster op context == | == Illusies als venster op context == | ||
Visuele en cognitieve illusies tonen hoe sterk context ons denken kleurt. | Visuele en cognitieve illusies tonen hoe sterk context ons denken kleurt. | ||
Het brein maakt aannames op basis van waarschijnlijkheid, en negeert soms de “ruwe data”. | Het brein maakt aannames op basis van waarschijnlijkheid, en negeert soms de “ruwe data”. | ||
| Regel 50: | Regel 62: | ||
== Van perceptie naar gedrag == | == Van perceptie naar gedrag == | ||
De manier waarop onze hersenen context gebruiken, bepaalt niet alleen wat we zien of horen, maar ook hoe we reageren. | De manier waarop onze hersenen context gebruiken, bepaalt niet alleen wat we zien of horen, maar ook hoe we reageren. | ||
Als de context ons vertelt dat een geluid gevaarlijk is, zullen we schrikken. | Als de context ons vertelt dat een geluid gevaarlijk is, zullen we schrikken. | ||
| Regel 55: | Regel 68: | ||
== Verder == | == Verder == | ||
Zie ook [[Wat is context?]] voor een algemene inleiding, en [[Het spectrum van contextgevoeligheid]] voor de verschillen tussen individuen. | |||
Zie ook [[Special:MyLanguage/Wat is context?|Wat is context?]] voor een algemene inleiding, en [[Special:MyLanguage/Het spectrum van contextgevoeligheid|Het spectrum van contextgevoeligheid]] voor de verschillen tussen individuen. | |||
</translate> | </translate> | ||