Naar inhoud springen

Context and DSM

Uit Context Thinking
Versie door AMvdHeyden (overleg | bijdragen) op 23 sep 2025 om 10:02 (Nieuwe pagina aangemaakt met 'The label ''depression'' is therefore a description, not an explanation.')
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)

"The genetics of psychological suffering is the genetics of being human, and in particular our capacity to react with feeling to the environment."
— Jim van Os

What is DSM?

The DSM stands for Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. It is a classification system used in psychiatry to describe mental disorders.

Origin

The DSM finds its origin in the American military and statistics. There was a need for reliable and uniform diagnostics to screen and treat soldiers.

Descriptive, not explanatory

The DSM is a descriptive model:

  • it notes what someone experiences (symptoms),
  • but does not explain why someone has those complaints.

A “diagnosis” like appendicitis is explanatory and clear. A DSM classification, on the other hand, is a tentative classification of symptoms.


Casus
{{{1}}}


Purpose of the DSM

Volgens psychiater Jim van Os:

  • Er was een wildgroei aan diagnoses in de psychiatrie.
  • Er waren duidelijke criteria nodig om tot een diagnose te komen.
  • Dit was ook noodzakelijk om een gevalideerde terugbetaling mogelijk te maken door de gezondheidsverzekering.

Wat is het niet?

De DSM is geen wetenschappelijk bewijs dat deze entiteiten werkelijk bestaan. Soms wordt geprobeerd om dit achteraf te “bewijzen” met hersenonderzoek of biomarkers, maar dat is een vorm van reverse engineering. Na 50 jaar onderzoek is er geen sluitend bewijs gevonden dat de DSM-classificaties echte ziekten zijn zoals in de somatische geneeskunde.

Wat zegt de genetica?

Het enige vakgebied dat inzichten opleverde is de genetica. Daaruit blijkt dat ieder mens duizenden genetische varianten heeft die betrokken zijn bij psychisch lijden. Deze varianten komen voor bij autisme, depressie, borderline, schizofrenie, bipolaire stoornis, … en zijn grotendeels overlappend (ongeveer 70%). Conclusie: de genetica van psychisch lijden is in feite de genetica van het mens-zijn, en meer specifiek onze capaciteit om met gevoel te reageren op de omgeving.

Spectrumdenken

Termen als autisme, schizofrenie, depressie, borderline zijn geen ziekten op zich, maar beschrijvingen. Men spreekt daarom steeds vaker over een spectrum of “kenmerken van”. Dit blijkt ook bij persoonlijkheidsstoornissen: iemand kan op een bepaald moment voldoen aan de criteria van borderline, later aan die van narcisme, en vervolgens weer niet.

Verder luisteren

Podcast van Jim van Os over de DSM en psychische classificatie: Beluister op Spotify